نتایج بررسی‌های زلزله اخیر باید چراغ راهی برای آینده صنعت مسکن باشد

مجید کیان‌پور در گفت‌وگویی با تسلیت به مردم ایران به ویژه بازماندگان جانباختگان استان کرمانشاه، گفت: در علم مهندسی زلزله انتظار این است که در زمین لرزه ۴.۵ تا ۵.۵ ریشتر  دیوارهای ساختمان «ترک» می‌خورد، در زمین لرزه ۵.۵ تا ۶.۵ ریشتر تیغه‌های جداشونده از هم جدا می‌شود و در زمین لرزه ۶.۵ تا ۷.۵ ریشتر  فقط سازه ساختمان باید پایدار بماند که در تصاویر منتشر شده از زلزله کرمانشاه سازه ساختمان‌های ۴-۵ طبقه و ساختمان‌های مسکن مهر توانسته‌اند مقاومت خوبی در برابر زلزله‌ای به این بزرگی داشته باشند.

نماینده مردم درود و ازنا در مجلس با اشاره به آیین‌نامه ۲۸۰۰ ساختمان، گفت: در ویرایش چهارم این آیین‌نامه ساختمان‌ها به چند دسته با اهمیت متوسط، با اهمیت زیاد و با اهمیت خیلی زیاد تقسیم شده‌اند.  در این آیین‌نامه تاکید شده ساختمان‌های با اهمیت متوسط باید بتواند پایداری خود را در برابر تکانه‌ها و امواج زلزله حفظ کرده و خسارات‌های جانی را در حداقل تلفات حفظ کند. در این ویرایش ساختمان‌های با درجه اهمیت زیاد علاوه بر حفظ پایداری تنها خسارت‌های جزیی ببیند به نحوی که این خسارت‌ها قابل مرمت باشد. در این آیین‌نامه ساختمان‌های با درجه اهمیت بسیار زیاد که ساختمان‌های بیش از ۱۵ طبقه جزو آنها هستند علاوه بر حفظ پایداری کامل نباید هیچ خسارت مالی و جانی پیدا کنند.

وی ادامه داد: بررسی کارشناسانه زلزله‌های سه دهه گذشته از زلزله منجیل، بم و اردبیل تا زلزله خراسان شمالی، جنوبی، لرستان و کرمانشاه نشان می‌دهد سیر تلفات جانی و مالی در این زلزله‌ها کاهشی بوده است. این مسئله نشان می‌دهد نظام فنی – اجرایی کشور به دنبال ارتقاء ساخت و سازها به وسیله به کار بستن تکنیک‌های جدید، استفاده از روش‌های  نوین طراحی ساخت و ساز و سایر مسائل مرتبط بهبودی نسبی داشته است.

نایب رییس کمیسیون عمران مجلس تاکید کرد: بررسی روند ساختمان‌سازی کشور و بهبود عملکرد مهندسان ناظر و همچنین روند ویرایش‌های چهارگانه آیین‌نامه ۲۸۰۰ ساختمان و به حداقل رسیدن تلفات انسانی و مادی نشان از رو به تکامل بودن این روند دارد.

کیان‌پور با بیان اینکه راضی به خون آمدن از دماغ حتی یک نفر از هم‌وطنانم نیستم، ادامه داد:  باید توجه داشت که ساخت و سازهای کشور  طی سال‌های اخیر نسبت به دو سه دهه قبل روند اصولی‌تری به خود گرفته است. البته  در طراحی‌ها، نظارت‌ها، رعایت گواهی‌نامه‌ها و استانداردها و کنترل کیفیت مصالح ساختمانی  باید پالایش شود  و حداقل خسارت‌های جانی و مالی را شاهد باشیم.

نماینده مردم درود و ازنا در مجلس تاکید کرد: با در نظر گرفتن شدت زلزله منجیل و بم و میزان خسارت‌های وارد شده به ساختمان‌ها و حجم تلفات انسانی آنها و مقایسه آن با زلزله کرمانشاه  به خوبی می‌توان این مهم را مشاهده کرد. با بررسی فیلم‌ها و عکس‌های ثبت شده از مناطق زلزله زده استان کرمانشاه، پایداری ساختمان‌های چند  طبقه مطابق استاندارد ۲۸۰۰ است.

به گفته وی، نحوه طراحی، رفتار سازه، شتاب و فرکانس زلزله، شتاب پایه، طیف پاسخ، جنس زمین در ساختمان‌های یک و دو طبقه با رفتار ساختمان‌های چهار و پنج طبقه متفاوت است.

نایب رییس کمیسیون عمران مجلس با تاکید بر اینکه در بررسی آثار زلزله بر مسکن مهر  غرب کشور نباید با نگاه سیاسی رفتار کرد، گفت: نظر کارشناسی و فنی بنده درباره چرایی تخریب نشدن ساختمان‌های ۴-۵  طبقه شخصی‌ساز این است که مطالعات زمین‌شناسی محل هر ساختمان، شتاب پایه، کان سه‌پایه، فرکانس و شتاب زلزله، شتاب‌نگاشت زلزله، طیف عکس‌العمل سازه در برابر امواج زلزله و نوع زمین محل ساخت برای هر ساختمان در هر پلاک ثبتی متفاوت باشد و دقیقا به همین دلیل است که در تصاویر منتشر شده از زلزله شهرهای زلزله‌زده غرب کشور دسته‌ای از ساختمان‌های ۴-۵ طبقه یا به طور کامل تخریب یا دچار خسارت‌های اساسی شده‌اند و در مقابل دسته‌ای دیگر از ساختمان‌ها به دلایل فوق‌الذکر و البته کیفیت مصالح ساختمانی به کار رفته در بنا، نوع اجرای استانداردهای ساخت و ساز و طراحی سازه دچار آسیب‌های جزیی شده‌اند.

کیان‌پور ادامه داد: زلزله حتی در ساختمان‌های پنج طبقه نتوانست استراکچر ساختمان را تخریب کند اما تیغه‌های جداشونده از هم گسستند. این مسئله نشان از بی‌سابقه بودن بزرگی زلزله ۷.۳ ریشتری غرب کشور دارد.

نماینده مردم درود و ازنا در مجلس در بخش دیگری از سخنانش هرگونه اظهار نظر قطعی درباره چرایی تخریب‌های مسکن مهر در مناطق غربی کشور را منوط به بررسی‌های دقیق و همه جانبه کارشناسان سازمان نظام مهندسی و کارشناسان وزارت راه و شهرسازی است.

وی تاکید کرد: نتایج این بررسی‌ها باید چراغ راهی برای آینده صنعت مسکن کشور باشد به نحوی که بهتر بسازیم، ایمن بسازیم و روزی را ببینیم که تلفات انسانی کمتر شود.

نایب رییس کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه شکی نیست که در ساخت و سازها باید نظارت‌ها جدی‌تر شود، گفت: باید شیوه ساخت و ساز را به طور کامل تغییر دهیم، روش‌های ساختمان‌سازی فعلی همچنان نیمه سنتی است. در شیوه قالب تونلی، سقف و دیوارها به طور همزمان اجرا می‌شود. این روش باید اصلاح شود. باید ساختمان‌ها را سبک کرد تا سازه انرژی کمتری از زلزله را جذب کند و خسارت‌های جانی و مالی کاهش یابد.

کیان‌پور ادامه داد: باید فناوری‌های جدید ساخت و ساز در صنعت ساختمان‌سازی کشور عملیاتی شود. روی استراکچر خوب کار می‌کنیم اما باید روی سبک‌سازی ساختمان‌ها نیز کار کنیم. هر چند که قیمت تمام شده ساخت افزایش می‌یابد اما در همین منطقه غرب کشور می‌شد فناوری‌های جدید ساخت و ساز را به خدمت گرفت و تیغه‌های جداشونده سازه‌ها را به گونه‌ای مهندسی‌سازی کرد  که مانع تخریب بخش‌های مختلف سازه شود.

نماینده مردم درود و ازنا در مجلس  تاکید کرد: با به کار گرفتن فناوری‌های جدید ساخت و ساز عمر مفید ساختمان‌ها افزایش می‌یابد،  آسیب‌پذیری سازه‌ها و بناها در برابر زلزله افزایش می‌یابد و در زمان بهره‌برداری از ساختمان‌ها با مشکلات کمتری روبرو خواهیم شد به نحوی که مشکلاتی مثل پلاسکو تکرار نخواهد شد.  می‌شود از پنل‌های ساختمان‌سازی به نحوی استفاده کرد که ساختمان‌ها سبک شود تا انرژی ناشی از زلزله کمتر جذب سازه شود.

به گفته نایب رییس کمیسیون عمران مرکز تحقیقات راه و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی کار را آغاز کرده است.

وی یادآور شد: اولین هدف در آیین‌نامه ۲۸۰۰ ساختمان اول به حداقل رساندن خسارت‌های جانی و بعد به حداقل رساندن خسارت‌های مالی است. باید خوب طراحی کنیم، روی کیفیت مصالح ساختمانی نظارت کنیم، ناظر خوب بگیریم، کارگر ماهر کارآزموده فونداسیون، کف، سقف و دیوارها را اجرا کند. باید روزی را در ایران ببینیم که در اثر حوادث طبیعی به ویژه زلزله کوچک‌ترین حادثه جانی شاهد نباشیم. باید در ساخت و ساز به سطحی برسیم که زلزله یک رخداد طبیعی و نه یک حادثه بزرگ تلقی نشود. صنعت ساختمان‌سازی کشور باید آنچنان  خود را به‌روز کند که بتواند در برابر زلزله کمترین خسارت‌های جانی و مالی را داشته باشد.

نماینده مردم درود و ازنا در مجلس در پایان گفت: در فرآیند تولید مصالح ساختمانی و  رعایت استانداردهای ساخت و ساز ساختمان‌ها باید چنان پیشرفت کنیم که حتی شاهد جانباختن یک شهروند ایرانی نباشیم.